Met de nieuwe Zhaga connector (Zhaga book 18) wordt het kinderspel. Heeft het zin om openbare verlichting aan het internet te koppelen? Heeft zin om sensoren aan te brengen aan, in of op openbare verlichting. Een lastige vraag waar we het antwoord nog niet goed op weten. Wel weten we dat dit veel complicaties met zich mee brengt. Tijd dus om te “normaliseren”. Gezocht is naar een universele oplossing die we allemaal kunnen toepassen. Die is er nu.
De meesten onder ons kennen wel de NEMA connector. Deze wordt veelvuldig ingezet in het buitenland. Vooral in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Dit is een grote connector die met netspanning wordt gevoed en principieel enkel schakelt. Deze is veelvuldig ingezet voor licht/donker detectie. De connector is enkel geschikt voor de bovenkant van het armatuur. Aan de onderzijde of zijkant van het armatuur is de waterdichtheid (IP classificatie) niet gegarandeerd.
Nieuwe tijden, nieuwe technologieën.
Binnen het Zhaga normalisatie comité werd het idee opgepakt. Er werd een nieuwe Zhaga connector ontwikkeld. Belangrijke eisen:
– Kleinere connector om zodat integratie in openbare verlichting makkelijker is
– Geschikt voor alle montage richtingen
– Uitgevoerd met standaard belegde aansluitingen zodat uitwisselbaarheid wordt gegarandeerd
– Geschikt voor lage spanningen zodat ontwikkeling van sensoren en communicatie eenvoudiger wordt
– Gestandaardiseerd protocol om met de driver te communiceren
– Universeel toepasbaar zodat er voldoende concurrentie zal zijn op toepassingen

Als de Zhaga book 18 connector in het armatuur is ingebouwd, passen alle modules erop die volgens de Zhaga specificatie zijn ontwikkeld. Op dit moment is de specificatie nog niet openbaar. Dat zal echter niet zo heel lang meer duren en dan is hij publiek toegankelijk.
In de module kan bijvoorbeeld een simpele licht/donker sensor worden ingebouwd. Ook kan er bijvoorbeeld een camera worden ingebouwd of een luchtkwaliteitssensor. Daarnaast zullen er communicatie middelen worden ingebouwd zoals een Lora of Sigfox communicatie. Voor korte afstanden bijvoorbeeld Zigbee of welke ander systeem dan ook. Er kunnen op een armatuur meerdere connectoren worden aangebracht en aangesloten. Deze kunnen ook tegelijkertijd worden gebruikt.

Voorstelbaar zou kunnen zijn om op de bovenzijde een licht/donker sensor gecombineerd met een communicatie module aan te brengen. Aan de onderzijde van het armatuur dan nog een connector waar bijvoorbeeld een camera module is zit. Uiteindelijk kan er dus heel veel worden gedaan.
Wat is het wezenlijke voordeel van de Zhaga connector ten opzichte van de huidige praktijken?
Veel armaturen worden achteraf uitgerust met communicatie middelen. Die worden door de inkopende partij vaak voorgeschreven. Wat we dan vaak zien is dat die combinaties niet noodzakelijkerwijs aan alle geldende eisen voldoen. Dat komt omdat de fabrikant onmogelijk alle combinaties kan onderzoeken. Hij moet dat wettelijk wel maar in de praktijk wordt vaak ingebouwd wat de klant wil. Dit is ten dele begrijpelijk.
Het voordeel dat de Zhaga book 18 connector brengt is dat het armatuur niet gewijzigd wordt. De certificaties blijven daarmee intact. Dat scheelt een enorme last voor de fabrikant omdat hij minder risico loopt op het niet voldoen aan de wettelijke eisen.
Het voordeel voor de gebruiker zijn diverse.
– Indien een Zhaga module defect is kan er makkelijk gerepareerd worden
– Niet verplicht om direct alle armaturen van modules te voorzien. “Achteraf” een module plaatsen is een peulenschil geworden
– Upgraden of updaten is makkelijk mogelijk door het vervangen van enkele module. Als je eerst enkel een luchtkwaliteitssensor hebt en later ook een camera wilt plaatsen, is dat geen probleem.
Al met al zullen de kosten van een armatuur een fractie hoger zijn in verband met het vooraf uitrusten met een dergelijke Zhaga connector. Echter de kosten om een Zhaga module aan te brengen (of niet) zijn natuurlijk vele malen lager. Ook is er veel minder risico met het ingrijpen op het armatuur zelf. Een interessante ontwikkeling dus. Nu nog bedenken wat we allemaal aan sensoriek aan de openbare verlichting willen gaan hangen.
Meer informatie:
https://www.zhagastandard.org/books/book18/
Andere artikelen die interessant zijn in relatie tot Zhaga;
Zhaga boek 15, een volgende stap in standaardiseren van ledmodules.
Door: Jaap Nuesink
De Zhaga connector is een mooie eerste stap in de standaardisatie. Het zou mooi zijn als iedereen dezelfde standaarden gebruikt en dat beperkt zich niet tot een connector natuurlijk. Erg fraai is het vanzelfsprekend niet die connectoren aan de buitenkant. (Misschien wil een gemeente straks wel 3 of 4 connectoren, dan is het eind natuurlijk zoek.) Persoonlijk sta ik nog niet te juigen voor de connectoren waar je ‘straks alles op aan kan sluiten’ Ik blijf liefhebber van => ipv Daarin verschilde de Nema-socket dus. Probleem was: In de UK, geen separaat OV-net waardoor het licht altijd aan zou staan. De Nema socket met bijbehorende module zorgde voor inschakeling bij invallende duisternis. => Kijk, daar houd ik van 🙂
Kennelijk vallen teksten tussen weg. Wat jammer is, want nu komt mijn bijdrage wat vreemd over.
Ik probeerde te zeggen dat ik voorstander ben van:
“probleem” => “oplossing” In plaats van “oplossing” => “wie heeft de bijpassende uitdaging ?”